حفاری غیرمجاز درست زیر پای شاه اشکانی/ خونگ اژدر، بزرگترین نقش برجسته دوره اشکانی رو به نابودیست

عصر ایران؛ حسن ظهوری و مجتبی گهستونی ــ خونگ اژدر یکی از مشهورترین آثار باستانی ایرانی در نزدیکی شهر ایذه است. این تخته سنگ بسیار با ارزش، نخستین بار توسط عیلامیان مورد استفاده قرار گرفته است. آن ها در یک سوی آن، همان سویی که هر بینندهای نخستین بار این تخته سنگ عظیم را می بیند نقشی از بارعام را به نمایش گذاشته اند. در این تصویر شاه عیلام را میبینیم که نشسته است و عده‌ای تقرییا مشابه آنچه آنچه در تخت جمشید می‌بینیم به شکل و سبک مراسم بارعام به دیدن شاه می آیند.

در سوی دیگر این تخته سنگ که در مواجه اول پیدا نیست یک نقش الیمایی ترسیم شده است. در این نقش مهرداد دوم، شاه قدرتمند پارتی را می‌بینیم که بر اسبی نشسته و برای اعطای قدرت به یک حاکم محلی الیمایی به این منطقه سفر کرده است. سه مرد حاکم الیمایی را همراهی می‌کنند که یکی از آن‌ها راهب یا کاهن است. به نظر می رسد مراسم اعطای قدرت توسط به پرواز درآوردن دو کبوتر انجام می‌شود.

هیبت مرد الیمایی و فرم موهای او هر بیننده مطلع به تاریخ ایران باستان را به یاد مجسمه مرد مفرغی یا پارتی می‌اندازد که در نزدیکی ایذه پیدا شده و اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود.

خونگ اژدر که نام روستایی در نزدیکی این تخته سنگ عظیم هم هست به معنای دشت فراخی است که مار یا همان اژدر دارد. این منطقه به طور کامل باستانی است و اهمیت حفاظتی زیادی دارد. اهمیتی که مدام نادیده گرفته می‌شود. به تازگی در کنار این نقش برجسته بزرگ حفاری غیرمجاز رخ داده است که نشان می دهد نگهبان درستی از این اثر باستانی صورت نمی گیرد. از سوی دیگر ساخت و ساز های غیرمجاز در نزدیکی این اثر آغاز شده و از رودخانه خشک نزدیک خونگ اژدر برداشت می شود که میتواند منجر به رانش زمین شود.

از همه این‌ها مهمتر هیچ عملیات حفاظتی و مرمتی برای این اثر انجام نمی‌گیرد و نقش روی سنگ در حال محو شدن است. سازمان میراث فرهنگی تنها اقدامی که برای اثر کرده، آن را زیر یک حفاظ برده تا از آفتاب و باران در امان باشد. اما مقایسه عکس‌های قدیم و جدید نشان می‌دهد که نقش در حال محو شدن است.